Kryminały to książki, które zazwyczaj szybko nas wciągają, oczywiście jeśli są dobrze napisane. Mamy morderstwo, śledztwo i poszukiwanie sprawcy. Razem z bohaterami zachodzimy w głowę kto zabił, i czy uda się go złapać. Powoli i z ekscytacją zbieramy kolejne tropy. Tym razem wybrałam dwie sprawy – jedna ze Szwecji, bardzo ciekawa. Ginie młoda kobieta – zostaje ofiarą magicznej sztuczki. Lakcberg zaprosiła do współpracy nad książką jednego z najbardziej znanych mentalistów. Drugie śledztwo dotyczy kolejnych śmierci młodych mężczyzn na Śląsku. Kto stoi za tymi zbrodniami?
Jeśli szukacie lektury przy której zapomnicie, że świat istnieje to szukacie dobrego kryminału.
Praktycznie można powiedzieć, że książka Rebeki Solnit „Notatki z nieistnienia” również ma w sobie coś z kryminałów. Solnit po raz kolejny podejmuje temat dyskryminacji i przemocy wobec kobiet. „Wolałam być niewidoczna, bo było to bezpieczniejsze” – pisze Solnit.
Chciałabym powiedzieć, że to już koniec kryminalnych historii, ale czy betonoza w miastach nie jest kryminałem? Czy stawianie hoteli wśród dzikiej natury nie jest kryminałem? W imię rozwoju, najlepiej szybkiego, i w imię wygody, często niszczymy to, co cenne. Fredrik Kullberg swoją najnowszą książkę zatytułował „Wojna z pięknem. Reportaż o oszpecaniu Szwecji”. Polecam!
Na koniec równie mocna pozycja – Szczepan Twardoch napisał sztukę. „Byk” to historia dojrzałego mężczyzny, który mimo sukcesów jakie odnosi nie potrafi odnaleźć się w życiu. Nie dość, że zagubiony, to jeszcze pełny pretensji, lekko naćpany i skandalista. Czy to może się skończyć dobrze?
1/ Mentalista/ Camilla Lackberg
Przed sztokholmskim parkiem rozrywki ludzie idący rano do pracy znajdują skrzynię. Nie jest to zwykła skrzynia, a taka do robienia sztuczek. Kobieta wchodzi do środka, magik przebija wielokrotnie skrzynię mieczami, i ku zdumieniu publiczności, kobieta wychodzi z tego cała i zdrowa. Następują brawa i owacje.
Skrzynia, którą porzucono w okolicy parku w swoim wnętrzu skrywa zwłoki młodej kobiety. Śledztwo przejmuje specjalna grupa policyjna, wśród jej członków jest Mina Dalbiri – pani inspektor, która maniakalnie boi się zarazków. Ktoś podsuwa jej pomysł skorzystania z usług mentalisty – Vincenta Waldera. Facet zajmuje się mową ciała i psychiką ludzką, i wykorzystuje swoją wiedzę podczas występów iluzjonistycznych.
Czy ten dziwny duet rozwiążę zagadkę śmierci młodej, niezidentyfikowanej dziewczyny? Czy to była sztuczka magiczna, która komuś nie wyszła, czy morderstwo z zimną krwią?
„Mentalista” to pierwsza część kolejnej trylogii kryminalnej Camilli Lackberg. Wyjątkowa, bo pisana z udziałem mentalisty – Henrika Flexeusa. Muszę przyznać, że to nazwisko jest mi zupełnie obce, ale Vincent Walder robi na mnie całkiem spore wrażenie.
„Po raz pierwszy piszę książkę jako współautorka. Obydwoje jesteśmy dla siebie wyzwanie i motorem do rozwoju warsztatu pisarskiego” – podkreślała Camilla Läckberg podczas wystąpień promujących jej najnowszą książkę.
„Większość życia spędziłem na zastanawianiu się, jak kontrolować ludzką psychikę. Teraz móc zrobić to w formie książki razem z Camillą, znawczynią szalonych umysłów i mistrzynią intrygi, jest spełnieniem marzeń ”- mówi Fexeus.
2/ Jesień zapomnianych/ Anna Kańtoch
W pociągu Roman poznaje Magdę. Kiedy ta go pyta, co lubi robić w życiu, Roman przyznaje, że lubi rozwiązywać zagadki. Przy sobie ma listy od matki, które pisała do niego, kiedy był w wojsku i które nie dają mu spokoju. W listach matka pisze o kolejnych śmierciach młodych chłopaków, dokładnie w jego wieku, którzy się powiesili.
Czy to nie dziwne? – zastanawia się Roman. Niedługo później sam ginie w tajemniczych okolicznościach podczas wyjazdu w Tatry. Jego rodzina nie może się pogodzić z tragedią. Kiedy ginie kolejny chłopak w okolicy, Karol Fiszer – wisielec, Krystyna Wojciechowska, siostra Romana zaczyna podejrzewać, że te wszystkie śmierci nie są przypadkowe.
Studentka prawa łączy siły z lokalnym dziennikarzem, żeby dotrzeć do rodzin zmarłych chłopaków i za wszelką cenę odkryć, co ich łączy i dlaczego giną. Krystyna chce wiedzieć, czy śmierć Romana była związana z tym, czego się dowiedział? Kto za tym wszystkim stoi?
Nie jest to jedyne śledztwo w okolicy, bo policja cały czas próbuje odnaleźć słynnego Wampira z Zagłębia, który morduje kobiety.
To ostani tom z trylogii Kańtoch. Krystynę obserwujemy przez różne etapy jej życia, jest wyjątkową bohaterką, kobietą, która prowadzi śledztwa, potrafi słuchać i szybko łączyć fakty. To przed nią otwierają się ludzie, opowiadając swoje rodzinne historie.
Kańtoch akcję książek osądziła na Śląsku. Tu się wychowała, tu pisała pierwsze makabryczne – jak na dziecko, opowiadania. Teraz spacerując szuka idealnych miejsc na ukrycie zwłok, jej ofiary giną tragicznie w pobliskich szopach, a policja słucha godki i depcze mordercom po piętach.
3/ Wspomnienia z nieistnienia/ Rebecca Solnit
Słoneczne wybrzeże San Francisco. Lata ’80. Młoda Rebecca Solnit próbuje odnaleźć się w życiu – energia i ciekawość świata miesza się u niej ze strachem. Pierwsze wynajmowane mieszkanie – w dzielnicy afroamerykańskiej było piękne, jak na możliwości biednej studentki, ale była praktycznie jedyną, białą kobietą w okolicy. Każdy spacer, każda impreza i powrót ulicami miasta miały w sobie coś z makabry. I nie łączyło się to zupełnie z afroamerykańskim towarzystwem, ale z przemocą jaką mężczyźni stosowali wobec kobiet.
Siadała przy biurku w swoim półlegalnie wynajętym mieszkaniu, i zapisywała kolejne strony. To było wyjątkowe biurko. Dziewczyna, która jej go podarowała była ofiarą przemocy, została kilkakrotnie dźgnięta nożem przez swojego chłopaka. Na szczęście lekarze dali radę ją uratować. Chłopak, który dokonał tego makabrycznego czynu nie poniósł żadnych konsekwencji.
„Wspomnienia z nieistnienia” to droga, którą Solnit przeszła, żeby móc opowiadać światu o tym jak bardzo kobiety mają pod górkę. Męska dominacja nie jest wymysłem i fanaberią, to część codziennego życia milionów kobiet. Kobiety mierzą się z nią zbyt często, nawet we własnych domach, tam gdzie powinny czuć się szanowane i bezpieczne.
To kolejna książka, po „Mężczyźni objaśniają mi świat”, w której autorka chce powiedzieć stop tej ciągłej dyskryminacji i agresji ze strony mężczyzn. Jej opowiadania są poruszające, za każdym razem i każdą kolejną historią przechodzą mnie ciarki – kobieta śledzona w drodze do domu, kobieta z nożem przy gardle, pobita, zgwałcona… ile ich było? Ile zapisało się w naszej pamięci, napawając nas strachem?
Solnit również jest mistrzynią znikania w cieniu, tak żeby nikt jej nie widział, nikt nie skrzywdził.
„Stałam się specjalistką od usuwania się w cień, od wymykania się i wycofywania, od wysmykiwania się z niewygodnych sytuacji, od unikania niechcianych uścisków, pocałunków i dłoni, od zajmowania coraz mniej miejsca w autobusie, gdy kolejny mężczyzna zawłaszczał ciałem moją przestrzeń, od stopniowego dystansowania się i nagłej nieobecności. Od sztuki nieistnienia, ponieważ istnienie było jednym wielkim zagrożeniem” – pisze.
4/ Wojna z pięknem. Reportaż o oszpecaniu Szwecji/ Fredrik Kullberg
„Postęp ponad wszystko! Transformacja, innowacja, digitalizacja, automatyzacja, rewitalizacja, modernizacja, a do tego elastyczność, mobilność i funkcjonalność. Smart plus flex w wersji ultra. Koszty? Wyburzone historyczne serca miast, wioski widma, gigantyczne zręby pod centra logistyczne i serwerownie, turbiny wiatrowe, a ponad nimi zamiast zorzy polarnej niegasnąca, czerwona łuna…
Witamy w Szwecji, kraju inżynierów, gdzie o ludziach związanych z kulturą mówi się „człowiek kardigan” i „cioteczka kulturalna”.*
Fredrik Kullberg wybiera się w podróż po Szwecji, żeby zobaczyć jak się zmieniła i zmienia. Efektem tej wycieczki jest historia upadku, tego co piękne i naturalne, lub stare i solidne w imię… rozwoju, szybkiego i efektownego. Kto odpowiada za te decyzje, o budowie nowych fabryk, wielkopowierzchniowych sklepów, wyburzaniu starych osiedli mieszkalnych? Kto odpowiada za powstawanie nowych kopalni? Dlaczego, jeśli jakiś pomysł ładnie się przedstawi i doklei mu łatkę proekologiczny, to większość z nas kupuje go bez zastanowienia? Są zyski, są i koszty. Kullberg pokazuje jakie były koszty. Czytając, z przerażeniem stwierdzamy, że koszty te są uniwersalnym problemem wielu państw, nie tylko Szwecji.
5/ Byk/ Szczepan Twardoch
Robert Mamok siedzi obok łóżka swojego dziadka, Ślązaka z krwi i kości. Godka miesza się się z językiem polskim, kiedy Mamok próbuje się rozliczyć z przeszłością. Sytuacja jest kryzysowa, bo Mamok nie jest kimś tam, ale jest pisarzem, znanym i kochanym, dyrektoruje jakieś jednostce kulturalnej i właśnie mocno narozrabiał. Zasłużył na nagłówki w prasie i na słowa krytyki.
Dzwonią dziennikarze żądni krwi, asystentka, która rozsądnie zastanawia się co z tego będzie miała, podobnie jak kochanka, żona która boi się o alimenty, syn…
A Mamok szamocze się z myślami, i albo podnosi się i jest mocny jak byk – da radę unieść cały ten syf, albo kuli się jak dziecko i chciałby zniknąć.
„Yno tyś tak dō mie godoł, Roboczku, pamiyntosz? Nic niy pamiyntosz, nic już we tyj gowie niy mosz, nic. No i Roboczek pokazywał świadectwo, idiota. W liceum zaczęło się „taki zdolny, a taki leniwy”. Ale za świadectwo zawsze były pieniądze od ciebie. Ukradkiem, kiedy nikt nie widział. Yno ōmie niy godej. A potem przychodziła ōma Hilda, i też wciskała mi w dłoń banknoty. Yno ōpie niy godej, pra?”
„Byk” to pierwsza historia Twardocha pisana z myślą o teatralnych scenach. Śląsk, Ślązacy, śląska godka w której wylewa się cały żal jaki można sobie wyobrazić. Warszawka, skandal, wielkie życie za które się płaci kryzysem psychicznym.
Szczepan Twardoch tuż przed premierą sztuki w Teatrze Studio mówił, o tym ile Twardocha w Mamoku, i podkreślał, że jego bohater to nie on.
Miłego czytania!
Kulturalnie mon Amie 